Music was my first love
Music was my first love
Music was my first love. And it'll be my last. Music of the future. And music of the past. To live without my music. Would be impossible to do. Deze tekst geldt voor veel mensen. Maar voor sommige mensen meer dan voor anderen. Voor Henk Wieman (68) is het eigenlijk zijn levensadem. Hij was 5 toen hij begon met pianospelen en op zijn 15e speelde hij in Duitsland zijn eerste pianoconcert met strijkorkest. Daarna behaalde hij zowel zijn klassieke als zijn lichte muziek diploma piano aan de conservatoria in Utrecht en Hilversum. Als één van de eersten in Nederland heeft hij beide diploma’s behaald. En als je dan op je 40e te horen krijgt dat je gehoor achteruit gaat, dreigt je wereld in te storten. Een monoloog:
‘Toen ik mijn kleinzoon niet hoorde roepen, heb ik actie ondernomen’
“Ongeveer 30 jaar geleden merkte ik dat mijn gehoor achteruit ging. Allereerst het verlies van de hoge tonen. In eerste instantie heeft dat voor het muziek maken en luisteren nog niet veel consequenties. Maar naarmate de tijd vorderde nam het verlies toe en u zult begrijpen dat dit voor een musicus dramatisch is. Musicus zijn is voor mij en mijn collega’s meer dan een “baan”.
Ik ben destijds naar een KNO-arts in het UMC Utrecht gegaan. Uit wat testen bleek dat het toen nog wel meeviel. Maar je vraagt je toch af wat gaat dat gehoor de komende twintig jaar doen? Ik heb een vriend die in de zorg werkte en hem heb ik gevraagd waar de beste KNO-arts werkte. Maastricht was het antwoord. Zo ben ik in contact gekomen met professor Robert Stokroos. Een zeer betrokken specialist. Na verloop van tijd was het inbrengen van een cochleair implantaat (CI) een mogelijkheid en eigenlijk een must.
In de muziekwereld is er een taboe op slecht horen wat natuurlijk niet verwonderlijk is. De musici waar ik mee optrad, wisten dat mijn gehoor achteruit ging. Maar de technici niet. Als die klaagden dat ik niet reageerde, antwoordde ik altijd dat ik in gedachten was.
Vanwege de zeker niet optimale resultaten van een CI bij muziek maken en beluisteren heb ik er (achteraf gezien te) lang over gedaan om voor de CI te kiezen. Het was voor mij echt een heel groot dilemma. Uiteraard merkte ik wel dat verbaal communiceren heel slecht ging en dat ik mij daardoor steeds meer isoleerde. Toch realiseerde ik me dat pas echt goed toen mijn kleinzoon voor het eerst opa riep en ik dat totaal niet mee kreeg.
‘Musicus zijn is voor mij meer dan een “baan”’
Toen heb ik Professor Stokroos een mailtje gestuurd, plan mij maar in. Ik was 63 jaar toen ik in Maastricht door hem werd geopereerd. Bij het plaatsen van het cochleair implantaat (CI), zijn in mijn rechteroor elektrodes in het slakkenhuis aangebracht. Deze elektrodes nemen de functie van de trilhaartjes in het slakkenhuis, 'de cochlea', over en stimuleren de gehoorzenuw direct elektrisch. Mijn spraakverstaanbaarheid is met de CI in de juiste omstandigheden nu heel goed. En dat is geweldig. Dat geldt helaas niet voor het luisteren naar muziek. Alles in het CI-gebied klinkt min of meer gelijk. Voortdurend trainen van mijn auditieve geheugen in combinatie met de piano verbetert dat enigszins.
Vrij snel na mijn operatie in Maastricht is Professor Stokroos hoofd KNO in het UMC Utrecht geworden en ben ik patiënt geworden in het UMC Utrecht.
Nadat Professor Stokroos mij had geopereerd, heb ik gezegd, om je te bedanken kom ik in het ziekenhuis een ‘bedankconcert’ geven. Dat heeft in het UMC Utrecht plaatsgevonden in 2018, een filmpje daarvan staat op YouTube.
Als pianist zijn oren en handen van vitaal belang en helaas kreeg ik op mijn 38ste jaar ook in toenemende mate last van de ziekte van Dupuytren, een aandoening van het bindweefsel die leidt tot een kromstand van de vingers. In het UMC Utrecht ben ik destijds aan mijn rechterhand geopereerd door plastisch chirurg dr. Menso Carpentier Alting. Na deze uitgebreide operatie is het in mijn rechterhand gelukkig niet meer teruggekomen. Na twaalf jaar kreeg ik deze ziekte echter helaas ook in mijn linkerhand. Voor deze hand waren er in twee jaar tijd vier operaties nodig om het te verhelpen. Na de vierde operatie kon ik gelukkig weer pianospelen zoals ik gewend was.
Ik treed nog op. Ik componeer en speel dan wel mijn eigen muziek. Door corona ligt het natuurlijk allemaal stil. Componeren doe ik al vanaf mijn 17e . Toen ik jong was heb ik o.a. met Jasperina de Jong getoerd. Ik schat zo’n 300 voorstellingen. Iedere avond dezelfde muziek. Dat was leuk voor een tijdje, maar dat wilde ik niet mijn hele leven blijven doen. Tot mijn 46e heb ik op het conservatorium gewerkt. Daarna ben ik begonnen met het schrijven en uitvoeren van mijn eigen pianomuziek. Daarnaast heb ik altijd pianoles gegeven. In totaal heb ik zes cd’s uitgebracht. Dat is goed uitgepakt. Op een gegeven moment stond ik in de Top 20 van klassieke muziek tussen Maria Callas en André Rieu. Mijn muziek hoor je ook nog via Classic NL. Bij ArboNed heb ik een keer een concert gegeven voor 100 bedrijfsartsen. Dr. Louise Straatman, KNO-arts van het UMC Utrecht, heeft toen aan de aanwezige bedrijfsartsen uitgelegd wat een CI betekent en hoe zo’n implantaat werkt. Ook heb ik een keer voor de leverancier van mijn CI, het bedrijf heeft het hoofdkantoor in Australië, en een grote researchafdeling in Mechelen (België), een concert gegeven tijdens een bijeenkomst voor 300 KNO-artsen en audiologen uit de hele wereld.
‘Als ik speel klinkt het voor mijzelf helaas niet mooi meer, maar mijn handen bewegen over de toetsen zoals vanouds’
Doordat ik mijn eigen muziek componeer en speel herinner ik mij nog hoe dat klinkt en kan ik daar nog concerten mee geven. Als ik speel klinkt het voor mijzelf helaas niet mooi meer, maar mijn handen bewegen over de toetsen zoals vanouds en de reacties van het publiek zijn onveranderd positief. Hierdoor blijf ik gemotiveerd om mijn muziek te blijven uitvoeren. Professor Stokroos en dr. Carpentier Alting ben ik ontzettend dankbaar, want zij hebben er beiden voor gezorgd dat ik nog muziek kan maken en volwaardig kan communiceren met familie en vrienden, ik heb echt heel erg veel aan deze twee topspecialisten te danken."